Botbreuken herkennen
Veel mensen breken in hun leven wel eens een bot. Botbreuken die vaak voorkomen zijn bijvoorbeeld de gebroken pols, de gebroken arm, een gebroken been of een gebroken heup. Het skelet geeft het lichaam stevigheid, maar soms is het niet bestand tegen kracht, bijvoorbeeld bij vallen of een klap tegen het lichaam. Een gebroken been is vrij gemakkelijk te herkennen, aangezien je er niet op kunt lopen. Maar sommige botbreuken kan je alleen opsporen met behulp van een foto.
Een botbreuk is vaak te herkennen aan scheefstand van een lichaamsdeel, of een deuk in de huid bij een beenbreuk of gebroken arm en/of een zwelling en pijn. Een gebroken bot is erg gevoelig en er is krachtverlies in het lichaamsdeel. Botten kunnen niet alleen breken, maar ook barsten, splijten of verbrijzelen. Een botbreuk moet altijd gezet worden, dus weer op de plaats teruggezet door een arts, daarna wordt het lichaamsdeel vastgezet, door 'gips' of operatief met schroeven of plaatjes en pinnen.
Open botbreuk
Een heel akelige botbreuk is de open botbreuk. Daarbij is het gebroken bot door het weefsel en/of de huid naar buiten gestoken.
Hoe herken je een botbreuk?
Een botbreuk herken je aan verschillende kenmerken:
- pijn in het gebied, tevens bij aanraking of beweging
- zwelling en/of bloeduitstortingen in de omgeving van de breuk
- onvermogen om het lichaamsdeel op de gewone manier te gebruiken
- scheefstand van het gebroken bot en lichaamsdeel
- deuken in de huid kunnen voorkomen, vooral bij arm of been
- onvermogen om een lichaamsdeel te gebruiken
- complicaties zoals bijvoorbeeld koorts of bloedvergiftiging na trauma
Welke botten kunnen breken?
Elk bot in je lichaam kan in principe breken. Het ene bot levert wel meer risico's op dan het andere. Zo kan een gebroken rib de long beschadigen en een barst in de schedel is meestal direct levensbedreigend. Een gebroken rug kan tot gevolg hebbend at er verlammingen optreden. Een gebroken nek kan direct dodelijk zijn. Er zijn verschillende typen botbreuken:
- Onvolkomen breuk: het bot is niet doorgebroken maar gebarsten
- eenvoudige of gesloten breuk. Het bot is gebroken maar de huid is niet doorboord door het bot
- Gecompliceerde, samengestelde of open botbreuk: Het bot steekt door de huid heen
- Volledige breuk: het bot is op meer dan een plaats gebroken
- Geïmpacteerde breuk: een gebroken bot heeft een ander bot geraakt en is erin geschoven
- Pathologische botbreuk: dit type botbreuk zie je bij botten die verzwakte zijn door ziekte of aderverkalking